Bạn đọc cùng người thân phản ảnh bị mất tiền khi tham gia chứng khoán phái sinh quốc tế - Ảnh: ĐAN THUẦN
Các sàn này tung chiêu mời chào nhà đầu tư tham gia với lời hứa sẽ thu được lợi nhuận khủng. Nhưng thực tế không hẳn như vậy.
Mời chơi cổ phiếu Coca-Cola, Apple
Chị Hương (Q.Bình Thạnh, TP.HCM) cho biết chị liên tục nhận điện thoại của những người tự xưng là nhân viên môi giới mời đầu tư trên các sàn chứng khoán quốc tế. Chị kể một nhân viên tên An giới thiệu chị chơi cổ phiếu Coca-Cola. Sau khi đồng ý kết bạn Zalo, mỗi ngày nhân viên môi giới đều nhắn tin, gọi điện khuyên chị nên đầu tư ngay vì cổ phiếu đang tăng, cơ hội kiếm lời lớn.
"Mỗi ngày tôi đều đặn nhận các điệp khúc như 'phiên hôm qua Coca tăng 0,38 USD/cổ phiếu, nếu mình nắm giữ 1.000 cổ phiếu Coca thì đã có mức lợi nhuận là 380 USD ngay sáng nay'. Hay 'nhà đầu tư kỳ cựu Warren Buffett đã đầu tư vào cổ phiếu Coca từ năm 1987 và đây luôn là thương vụ đầu tư đáng giá nhất của vị tỉ phú 90 tuổi này và đang nhận cổ tức mỗi lần hàng trăm triệu USD'" - chị Hương kể.
Khi chị Hương hỏi rằng đang ở VN thì đầu tư bằng cách nào, nhân viên môi giới hướng dẫn chị tạo một tài khoản đầu tư, xác minh danh tính rồi nạp tiền vào tài khoản thông qua ngân hàng, sau đó sử dụng phần mềm MetaTraders 4 để bắt đầu giao dịch. Rút vốn và lợi nhuận sẽ thông qua thẻ ngân hàng.
Tuy nhiên, sau đó chị Hương hỏi công ty có giấy phép kinh doanh ngoại hối quốc tế hay không thì nhân viên môi giới nói là đại lý của sàn nước ngoài và nói chị yên tâm. Tìm hiểu thêm, chị thấy đây chỉ là công ty truyền thông và ngành nghề được cấp phép không hề liên quan gì đến kinh doanh ngoại hối nên chị đã rút êm.
Tương tự, anh Trung Kiên (Q.7) cũng kể được môi giới sàn forex quốc tế chào mời chơi cổ phiếu Apple để... kịp thu cổ tức tháng 12 và hứa hẹn rằng đầu tư lúc này chắc thắng vì giá cổ phiếu thường tăng vào Giáng sinh và năm mới. "Mỗi ngày đều như cơm bữa, tôi đều nhận được tin nhắn báo giá cổ phiếu tăng. Giá giảm thì cũng có lợi bởi có thể mua được cổ phiếu với mức giá hợp lý hơn" - anh Kiên kể lại.
Nhân viên (thứ hai từ trái qua) tư vấn, mời tham gia lớp học có dạy đầu tư trên thị trường chứng khoán quốc tế - Ảnh: BÔNG MAI
95% là "cháy túi"
Nhưng có thật nhà đầu tư chơi là thắng? Có thể có một số người thắng nhưng chuyên gia Nguyễn Tuấn Quỳnh cho thấy một khả năng khác. Ông kể ông từng tiếp hai đoàn khách đến từ Hong Kong và Đài Loan đề nghị hợp tác mở một sàn kinh doanh online về vàng và forex.
"Chúng tôi không cần bỏ vốn, chỉ cần mời gọi người chơi. Họ bỏ vốn ra để vận hành. Họ sẽ chia cho chúng tôi 50% lợi nhuận và cam kết không dưới 1 triệu USD/năm. Tôi nghi ngờ về kết quả kinh doanh thì họ chia sẻ với tôi rằng đa số người mới chơi đều thắng nho nhỏ, sau đó 95% là "cháy túi".
Với 5% người đã từng thắng thì khi đặt lệnh mua sẽ bị cộng thêm giá, lệnh bán sẽ bị giảm bớt giá một cách tự động. Đây là thủ thuật ăn gian của sàn. Như vậy, càng nhiều người chơi, chủ sàn càng kiếm được nhiều tiền. Sau khi nghe các mánh lới này, tôi đã từ chối hợp tác với họ" - ông Quỳnh kể.
Ông Quỳnh kể thêm là gần đây có khá nhiều bạn gái trẻ, avatar rất đẹp "add" Zalo, Facebook làm quen hoặc gọi điện thoại để mời gọi khách tham gia "chơi" chứng khoán quốc tế (thực chất là kinh doanh dựa trên giá chứng khoán quốc tế) và forex. Các bạn tiếp thị này thường xuyên chia sẻ câu chuyện thành công của nhiều nhà đầu tư khi bỏ ra vài ngàn USD và đã thắng vài chục ngàn USD.
"Tuy nhiên, tôi có nhiều người em đã bỏ nghề tiếp thị "sàn chứng khoán quốc tế" vì thấy công việc thất đức quá. Họ chứng kiến khách hàng do họ mời gọi đã thua vài chục ngàn USD cùng đồng lương cao ngất ngưởng của team "kỹ thuật" của sàn khi làm "cháy" tài khoản khách hàng. Lời khuyên chân thành của tôi là đừng ai bỏ tiền vào các sàn chứng khoán quốc tế bất hợp pháp này" - ông Quỳnh khuyến cáo.
Thiêu rụi trăm triệu, tỉ đồng chớp nhoáng
Trên thực tế đã có không ít trường hợp bị mất sạch tiền vì tham gia những sân chơi bất hợp pháp này.
Hẹn gặp PV Tuổi Trẻ ở một quán cà phê tại TP.HCM, gương mặt thiếu ngủ, chị N. trò chuyện với giọng nói chứa uất ức, tố cáo vừa bị lừa 12.000 USD (hơn 276 triệu đồng) khi tham gia chứng khoán phái sinh quốc tế trên sàn United Market (UTD). Nét mặt buồn, chị N. nhớ lại khoảng thời gian đầu chị được mời vào một nhóm chat trên Zalo, mỗi ngày những người xa lạ trong nhóm liên tục khoe "đánh" thắng.
Để thuyết phục, chị N. được nhân viên môi giới tư vấn khi nạp tiền vào chơi sẽ được bonus (tặng quà kèm) 50% tổng số tiền nộp. Đặc biệt còn hứa hẹn những sàn khác không được sử dụng tiền này, nhưng riêng sàn này khách hàng được dùng luôn. Một chính sách thể hiện tính minh bạch bồi thêm là nếu khách không muốn chơi nữa thì sàn sẽ cho rút tiền ra nhanh chóng trong vòng 48 giờ hoặc 5 phiên giao dịch.
Trong vòng 2 tháng "nằm vùng", hằng ngày chị N. đều đặn nhận được các cuộc hỏi thăm sức khỏe, cập nhật thông tin thị trường, hối thúc vào chơi vì lời đậm. Hấp dẫn, chị N. lập tài khoản giao dịch và nạp 12.000 USD vào đầu tư. Cũng đánh lệnh được người tư vấn kỹ thuật "phím" cho, nhưng tài khoản chị N. nhanh chóng "bốc hơi" 1.000 USD.
Nóng mặt, chị N. nhanh chóng dừng giao dịch, cắt lỗ. Nhưng nhân viên sàn khuyên chị N. phải kiên nhẫn, đặt thêm lệnh nữa. Nghi ngờ lừa đảo, chị N. thông báo rút tiền. "Không đặt lệnh mới, không chơi nữa, nó thể hiện thái độ giống như côn đồ liền, la lối um sùm" - chị N. cho hay.
Không như lời quảng cáo nhanh gọn trước kia, sàn buộc chị phải đạt được khối lượng giao dịch theo yêu cầu. "Nhưng để đánh số lượng lớn để thỏa điều kiện, chắc tôi phải bán nhà" - chị N. nói. "Mục đích làm cho cháy tài sản của mình, để mình chơi nữa thì phải bỏ thêm tiền, còn không mình mất sạch tiền" - chị N. bức xúc. Rồi sàn nhanh chóng đẩy chị ra khỏi nhóm chat.
Lúc này, chị nhận thấy nhóm chat là một cái bẫy vì "mình thấy ai cũng lời hết, nhưng thực tế mình đâu có liên hệ, biết những người kia là ai". Gọi điện thì nhân viên tư vấn cắt liên lạc, đẩy chị N. tới nhân viên kỹ thuật. Nhưng người gọi điện đầu số +35 và xưng đang ở nước ngoài, bên Nga hay đảo Síp (Cyprus). "Gọi về chớp nhoáng 5-7 giây, nói chi phí đắt đỏ, liên hệ qua Zalo, làm vậy để tránh bị ghi âm" - chị N. chia sẻ.
Khi mất tiền, chị N. mới nhớ ra ban đầu người nhận tiền mình là một tài khoản tên Bui Thi Kim Phuong chứ không phải tổ chức, công ty quốc tế nào cả, trong khi nhân viên sàn giải thích đó là người đại diện.
Tương tự chị N. nhưng anh Q. (Phú Thọ) không còn tiền trong tài khoản. Anh chia sẻ khi mới chơi, nạp 10.000 USD, anh Q. lãi lên 12.000 USD và có một lệnh trạng thái âm 2.000 USD. Tuy nhiên, khi đang trực tiếp giao dịch trên máy tính, anh Q. chứng kiến lệnh âm 2.000 USD bị kích hoạt lên cao, toàn bộ tiền đầu tư đột ngột "cháy" rụi trong chớp mắt.
"Bạn tư vấn cho mình đã theo mình 1 năm nên rất tin tưởng, ban đầu chơi thắng mình càng tin hơn, nhưng không ngờ bị lừa" - anh Q. bức xúc. Anh Q. cho biết sau đó anh mới phát hiện ra cộng đồng gặp cảnh giống mình. Người bị từ 1-5 tỉ đồng là chuyện thường, có tài khoản nạp 1 triệu USD (hơn 23 tỉ đồng) chơi trong 2 tháng đã bị "thiêu rụi".
Điều đáng nói, có nạn nhân phản ảnh vì không đổi mật khẩu mới nên ngủ một đêm, thức dậy thấy "cháy" hết tài sản mà không biết phải làm sao.
Trong số các nạn nhân, không ít người đã cầm tiền ủy thác của bạn bè, người thân để "đốt" vào chứng khoán. Có người đang kinh doanh, làm giáo viên... Có những trường hợp bụng mang dạ chửa.
Bị lừa, nhiều nạn nhân liên kết, người trước hỗ trợ người sau tìm cách lấy lại tiền. Theo các nạn nhân, điểm yếu của các sàn này là sợ bị tố lên truyền thông. Do đó nhiều người chọn cách đăng tố cáo trên Facebook, nhưng sau đó tài khoản cũng bị đánh sập.
Một số khác biết sàn có văn phòng đại diện, nghĩ cách thuê xã hội đen đi cùng. Theo lời kể của các nạn nhân, có người còn vác theo chiếu tới nằm ngủ tại sàn mong được trả lại tiền.
Ông Nguyễn Thế Minh - giám đốc phân tích, Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam:
Đòn bẩy cao, khả năng mất trắng
Một khách hàng chia sẻ thực tế tài khoản của mình đang bị âm hơn 1,2 tỉ đồng vì giao dịch vàng sau một thời gian đầu tư - Ảnh: BÔNG MAI
Hoạt động lừa đảo trên thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế tại VN rất thông dụng. Có hai dạng lừa đảo. Một là ủy thác đầu tư có cam kết, nhà đầu tư chuyển tiền trực tiếp vào một tài khoản mà sàn môi giới cung cấp và sàn dùng số tiền này kinh doanh trên thị trường chứng khoán phái sinh quốc tế bằng cách sử dụng đòn bẩy rất cao, tỉ suất sinh lời 1 tháng, 1 năm, thậm chí 1 ngày rất lớn. Họ cam kết mức lãi suất rất lớn, nhưng nếu đầu tư thất bại, lỗ, nhà đầu tư dễ dàng mất tiền.
Dạng thứ hai, vì cá nhân đầu tư chứng khoán quốc tế chưa hợp pháp tại VN nên lệnh đặt giao dịch có thể không được chuyển trực tiếp qua sàn giao dịch quốc tế mà phải thông qua đại lý tại VN. Lệnh này có khả năng bị sửa. Ngoài ra, khi nạp tiền vào, khả năng nhà đầu tư rút ra rất khó, thậm chí đã xảy ra nhiều trường hợp không thể rút tiền được.
Khi giao dịch, nhà đầu tư thường ham chọn đòn bẩy cao, tới 1:50, 1:100 hoặc thậm chí 1:1.000, tức có nghĩa ít tiền nhưng mua được nhiều cổ phiếu mệnh giá cao. Tuy nhiên, khi lệnh ngược xu hướng, khả năng "cháy" tài khoản lớn. Nhà đầu tư buộc phải đắp tiền vào chơi tiếp để gỡ lỗ hoặc để mất trắng.
Ông Nguyễn Hoàng Minh - phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM:
Bất hợp pháp
Ông Nguyễn Hoàng Minh
Sàn forex là bất hợp pháp, tuy nhiên đến nay vẫn có một số tổ chức và cá nhân VN tham gia hoạt động này. Đây là hoạt động rất rủi ro vì tổ chức và cá nhân phải đối mặt việc chủ sàn có thể can thiệp vào quá trình giao dịch theo hướng có lợi cho họ nên khả năng thua lỗ rất cao. Đặc biệt, thị trường ngoại hối, chứng khoán là thị trường biến động khó lường và rất nhạy cảm với các thông tin kinh tế thế giới.
Trong khi đó, hoạt động này thường diễn ra trái múi giờ với VN, chưa kể người đầu tư VN nhiều người không am hiểu về thị trường, hạn chế về tiếp cận thông tin nên nhiều người đã "cháy" túi khi tham gia hoạt động mua bán ngoại hối nhằm đầu cơ biến động giá này. Mặt khác, đây là hoạt động bất hợp pháp nên khuyến cáo nhà đầu tư không nên tham gia.
Môi giới chứng khoán phải được cấp chứng chỉ
Để hành nghề môi giới chứng khoán, cá nhân phải được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp chứng chỉ hành nghề. Chứng chỉ môi giới chứng khoán được cấp khi cá nhân đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại khoản 1, điều 4, quyết định số 15/2008/QĐ-BTC ngày 27-3-2008.
Cụ thể, cá nhân phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có trình độ từ đại học trở lên, đạt yêu cầu trong kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp với loại chứng chỉ hành nghề chứng khoán được cấp. Có các chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán, chứng chỉ phân tích đầu tư chứng khoán, chứng chỉ môi giới chứng khoán và tư vấn đầu tư chứng khoán...
BÔNG MAI - ÁNH HỒNG - Tuoitre
Tin nổi bật Tài chính